Dinme que os máis grandes xenerais da historia chegaron a tal por respectar ó inimigo, algo que xa non está de moda, nin entre militares nin entre estadistas, e con estes aínda é peor, porque nin sequera respectan o programa e as promesas que eles mesmos propuxeron. Tamén me di ó amigo Xulio que non é o tratado de paz o mellor de ningunha guerra, porque este sempre é unha solución ó gusto do vencedor, e cando hai vencedor hai vencidos e humillados e ofendidos. Asinar unha rendición é ceder dereitos e honores, claudicar diante do futuro, quedar sen esperanza ou co degoxo de que outra guerra nos devolva o territorio perdido. Ou sexa, para que nos entendamos, é deixar un conflito en herdanza, e se non véxanse todas esas colonias inglesas, americanas ou españolas que non vou citar. Tal son esas paces sociais que nos piden paciencia e nos prometen futuro. Sempre a paciencia deste lado e as promesas do outro, a tan longo prazo que aínda non hai almanaque onde poñer a marca. O último exemplo, que non derradeiro, témolo na intención da subida anual dunha porcentaxe fixa das pensións, co que se enmascara unha perda constante do poder adquisitivo dos vencidos, humillados e ofendidos.
Vou pedir papas, pero non por lambón ou como reconstituínte, tal o plátano de Nadal, senón para que nos deixen tranquilos unha tempadiña. Pedir papas como pediamos de cativos, cando eramos máis leais e respectuosos co contrario ca aqueles heroes da mitoloxía. Pedir papas para ver se se calma un pouco esa furia destrutora do estado de benestar.
É certo que daquela, cando iamos ó Grupo Escolar, por calquera nimiedade saiamos ó recreo cos puños dispostos a lavar o honor e axeonllar ó inimigo, porque na escola non se ensinaba a parlamentar. Tal parece que seguimos nas mesmas. Pero pola contra, daquela nunca se pedía a humillación dunha rendición, porque pedindo papas sempre se lle daba, ó máis débil, unha oportunidade para resarcirse. O de renderse aprendémolo do cine americano, que ata nas historias de amor ten unha vea bélica que acaba coa rendición de alguén. Pedir papas equivale a pedir unha tregua, a dicir algo así como «agora estou canso, agarda a que me recupere e pelexemos despois en igualdade de condicións».
E hoxe tamén pido papas, pero non por min, senón para darlle unha oportunidade ós gobernantes de descansar e que deixen de machacarme a sopapos do dereito e do revés. Pido papas para non ter que erguerme cada mañá lendo no xornal unha nova artimaña dos poderosos para humillar e mutilar as ilusións da xente, para rebaixarme o salario e subirme impostos argüíndo que é polo meu ben, esa sádica arte de lacerar as nosas carnes con látegos de punta de chumbo, e poñernos logo un emplasto de mel e aceites olorosos, que nos deixa de por vida as cicatrices con que lembrar as mil e unha raposadas dos verdugos da humanidade, que primeiro che arrincan os dentes e logo danche un bo churrasco para que nin roias os ósos.
Recupero hoxe aquela frase das nosas pelexas infantís, de cando toda loita estaba sempre aberta a negociacións. Incluso naquelas guerras a pedradas entres os do Norte e os do Sur, e cando se demostraba a superioridade do contrario, pedíanse papas, recuperabas folgos e dirimíamos discrepancias cun partido de fútbol; onde sempre tiñas a oportunidade de darlle co balón nos morros ó mesmo que che podía dar a ti.