Os versos de Guillerme de Aquitania renacen da man da lingua galega
27 ene 2011 . Actualizado a las 06:00 h.«Eu levaba a traballar nisto, con toda a intensidade, desde hai sete anos; pero a verdade é que hai máis de vinte que traducín ao galego os primeiros poemas da Occitania», dicía onte o escritor e académico Darío Xohán Cabana. E dicíao, o autor de Galván en Saor e O cervo na torre, coa satisfacción de quen non oculta a alegría que lle causa ver culminado, por fin, un dos seus máis grandes proxectos. Un proxecto que, segundo el mesmo confesa, vén culminar toda unha vida de traballo dedicada non só á propia escritura, senón tamén a tratar de achegar a Galicia canto fixo que a literatura europea fose máis grande.
Nos próximos días verá a luz Os trobadores de Occitania, nun volume de máis de 600 páxinas co que nace, por certo, unha nova editorial galega, Edicións da Curuxa. E o libro, adianta o propio Cabana, vai ser por fin realidade grazas ao apoio de institucións como a obra social de Novacaixagalicia, o concello lugués e as deputacións provinciais de Lugo e A Coruña. «Esta escolma -sinala o escritor e académico- comprende máis de 180 poemas pertencentes a uns oitenta trobadores, entre os que se atopan desde o duque Guillerme IX de Aquitania, na miña opinión o auténtico fundador da poesía moderna europea, ata o crepuscular Guiraut Riquiér, ademais de creadores como Uc de Sant Circ, Sordèl, Cerverí de Girona, Pèire Vidal, Raimbaut de Vaqueiràs, Arnaut Danièl, Marcabrú, Bernart de Ventadorn ou Raimbaut d?Aurenga». Autores, todos eles, dos séculos XII e XIII. Dun tempo no que a nobre lingua da Occitania, e polo tanto o idioma provenzal, serviu de canle, de novo en palabras do escritor lugués, a «unha poesía lírica de extraordinaria beleza e dunha complexidade e perfección formal moi superior á de todas as anteriores poesías de calquera outra parte do mundo».
Neste traballo, tan querido por el, Cabana seguiu o mesmo criterio que nas súas traducións de Dante e Petrarca, partindo do texto fixado nas edicións críticas máis acreditadas ata lograr que os poemas mantivesen, en galego, a súa musicalidade orixinal, a través do verso rimado. «Galicia tiña que volver os seus ollos á Occitania», di Darío Xohán, que confesa sentirse por completo esgotado tras concluír este traballo («Vou botar tempo sen escribir nada...», sinala), e adianta que entre os seus proxectos máis inmediatos está agora o de traducir ao galego ao francés Villon, aquel que tan fermosamente se preguntaba qué tería sido, xa saben vostedes, das neves de antano.
A importancia do deseño
Gran afeccionado á arte de imprimir libros, un dos moitos oficios -fillo da Terra Chá, non só é un gran escritor, senón tamén un magnífico carpinteiro- que el coñece ben, Darío Xohán Cabana deseñou persoalmente o libro, «a catro columnas por plana, contendo as páxinas pares os textos orixinais e as traducións literarias, en dúas columnas desiguais, e as páxinas impares, simétricas, as traducións en verso xunto con algunhas notas de lectura». O resultado de tanto esforzo, e non se resiste a confesalo, teno, a día de hoxe, en verdade entusiasmado.