Vigo comeza a súa reconstrucción

VIGO

15 abr 2009 . Actualizado a las 12:49 h.

Consumada a victoria na Reconquista, Vigo inicia a súa reconstrucción. Mentres os voluntarios marchan sobre Tui, para apoiar o cerco da capital provincial, na vila os veciños traballan para recuperarse de 56 días de ocupación. Os frades do convento de San Francisco, convertido en hospital, teñen traballo dabondo. Así o afirma o seu vigairo, Frei Tomás Pazos, tempo máis tarde da saída dos galos, lamentando «a desfeita cruel que fixeron os franceses nas habitacións dos relixiosos e oficina» e subliñando que o convento «todo el quedou infestado con febres malignas e olfactos insufribles; mediante o cal foi necesario a esta pobre Comunidade repasalo do mellor xeito posible». Non só os frades de San Francisco houberon de sacrificarse coa Reconquista. Tamén moitos particulares atopáronse abocados á mesma ruína para manter ás tropas. En sucesivos informes, atopamos cómo os veciños contan o custosa que lles resultou a campaña, ao tempo que piden compensacións. Bartolomeu Costas, xefe dos paisanos de Bembrive e Beade, reclama que sempre tivo na súa casa soldados «aloxados, unhas veces dous, outras tres e catro, manténdoos ás súas expensas con canto necesitaban para o seu alimento, segundo os seus posibles e modo de vivir». José Sabarte comparece para dicir que, ademais de pólvora, balas e papel para facer cartuchos, forneceu ás tropas «de comestibles, ron, queixos, tabaco e outros artigos para animar á xente». O comerciante Manuel Táboas di que achegou varios quintais de pólvora e, ademais, «que sempre tivo o Declarante oficiais aloxados, e desde o cinco de maio está mantendo á súa mesa, a Don Miguel Fajardo, oficial da Lexión do Ribeiro creada nesta Praza polo cabaleiro González, mandándolle aos castelos a cama e comida». Outro veciño, Francisco Pequeño, quéixase en nome de todos os acomodados da vila, afirmando que «todos os seus oficiais que se agregaron aos batallóns que creou de voluntarios do Ribeiro foron aloxados entre os veciños podentes deste pobo, a quen sabe como é público mantíñanlles de todo o necesario para a súa subsistencia». Pequeño afirma que os comerciantes foron os que máis sufriron, porque se lles encargaban xéneros, pero non se lles pagaban: «Que tamén sabe por telo oído de público que polos seus oficiais se esixían varias partidas de pano, baetas e outros xéneros para vestiario da tropa aos comerciantes desta vila, e que do seu axuste non se lle facía pago cosa algunha, só dándolles un recibo». Un comerciante do Fragoso conta que, cando se lle repartiron tres Napoleóns en compensación aos seus servizos, rexeitounos, entregándoos para que os desen ás viúvas da comarca, pois consideraba que non se lle pagaba de ningún xeito todo o que investira na Reconquista. Ademais, os concelleiros remiten ás Cortes un oficio en que resaltan que a vila fixo «donativos excedentes aos seus posibles con especialidade o de ofrecer e pagar dous reais de sobresoldo aos mozos que se alistaron voluntariamente». Tamén afirman que forneceron «roupas, comestibles e máis donativos do común e particulares». Vistas as queixas, é obvio que Vigo quedou moi minguada económicamente, non só polos saqueos dos franceses, senón tamén por terse abandonado toda actividade do campo e comercio, mentres se tiña que manter a unha tropa que chegou a rozar as dez mil persoas, entre militares e paisanos. Entre tantas calamidades, a boa nova ven da man dos ingleses, que coa Reconquista de Vigo atopan un porto franco en Galicia, desde o que desembarcar armas para os sublevados e manter o seu acoso a Napoleón na Península. Desde que se recupera a cidade, a presenza de buques de guerra británicos será constante na ría. Só dez días despois da Reconquista, o vicealmirante inglés Berkley, comandante da Armada Británica na Península, publicaba unha proclama aos «Habitantes de Galicia», datada en Lisboa o 9 de abril. No seu escrito, eloxiaba a xesta de Vigo e prometía axuda constante. Tamén exhibía un estupendo sentido do humor, moi próximo ao sarcasmo: «Habitantes de Galicia: O tirano da Francia manifestou ao Universo que o seu Exército conquistou a España, e que o fermoso Reino de Galicia recibiu ás súas tropas como Irmáns, que gozades da maior tranquilidade, e sodes felices. Tales son as falsidades que divulga o pérfido Napoleón», afirma Berkeley. «Non podendo xa soportar a enormidade dos seus crimes, elevástesvos e convencíchedes ao tirano de que as súas mellores tropas poden ser vencidas e aniquiladas polos esforzos unánimes dun pobo determinado a ser libre: así é que Vigo enarborou outra vez as bandeiras do seu lexítimo soberano. O auxilio, que as forzas Navais do Rei o meu Amo deron a aqueles habitantes, repetirase sempre que calquera outra costa ou rada de España pida ou necesite ser socorrida e axudada», promete o vicealmirante inglés. A proclama de Berkley debeu ser da maior tranquilidade para Cachamuíña, a quen os ingleses, cumprindo a súa palabra, facilitaron desde o primeiro día armas, municións e equipamentos para a tropa viguesa, que estivo sempre protexida por buques de guerra británicos. En Inglaterra, a nova da Reconquista de Vigo converteuse nunha das máis grandes alegrías, despois do desastre de Sir John Moore. Na Biblioteca Británica, en Londres, temos atopado información sensible sobre este tema. Novas que demostran a formidable importancia dos feitos de armas acontecidos na vila olívica e que tiveron gran sona internacional. O diario The Times levou a nova á súa primeira páxina, dedicando unha longa análise á revolta en Galicia e animando ao Goberno de Londres a envorcarse cos «valentes galegos» na súa loita contra Napoleón. A nova, datada o 14 de abril, é un auténtico editorial no que fala da «gloriosa reconquista de Vigo», eloxia a intervención de buques británicos e destaca o valor dos galegos, que na súa loita chegan a incorporar ata os «xubilados». «Non podemos deixar de repetir a gloriosa reconquista de Vigo, que certamente debe facer perigosa a situación das tropas francesas en Portugal. Non coñecemos mellor ocasión para aledarnos máis na confirmación das nosas opinións, que con esta exhibición de ardente patriotismo no Reino de Galicia», narra The Times na súa primeira páxina, e engade: «O noso entusiasmo increméntase ao considerar que unha forza naval británica xogou un honorable papel na rendición de Vigo; e nos confiaron a salvagarda e custodia dos presos da guarnición capturados, que ascendían a mil trescentos homes». A nova da Reconquista era xa internacional.