O tesouro de Meirás

Os libros da biblioteca de Pardo Bazán que permaneceron no pazo de Meirás son polo menos 3.200, que foron catalogados pola RAG. Entre eles moitas primeiras edicións, libros dedicados e moitos anotados nas marxes pola propia dona Emilia.

O meu bo amigo José Manuel González Herrán, eminente pardobazanista, envíame un artigo que dona Emilia publicou na súa sección La vida contemporánea de La IIustración Española. Fala dos libros que ten na súa casa e dá noticias curiosas . Di que recibe unha media de dous libros diarios dedicados, e que ten cincocentos de autores hispanoamericanos. Non dá o cómputo total dos libros que posúe, pero calcula que son entre doce e catorce mil. Isto dio en 1910. Hai que supoñer que, a razón de dous ao día, en 1921, ano da súa morte, serían moitos máis. Coa súa agudeza habitual analiza Pardo Bazán as dedicatorias, o que din, o que se sobreentende, a súa finalidade, e, deixando á marxe as dos amigos, chega á conclusión de que a metade trata de chamar a atención sobre o remitente e son un primeiro paso para unha petición. Pero hai excepcións. Lembra a eloxiosa dedicatoria dun «pobre bohemio soñador» «de gran talento», recentemente morto, que vinte e cinco anos antes envioulle un libro e nunca lle pediu nada. E a súa voz vólvese melancólica ao evocar os traballos, as ansias, as esperanzas que o tempo desvanece. «O mundo mesmo ha de perecer», dinos. Namentres, sería desexable que non se desvanecese o tesouro dos seus libros, para que lectores e estudosos poidan disfrutalos.