«Eramos dez vivindo nunha das Casas Baratas, a nosa costou 42.000 pesetas en 1956»

De apodo O Baratillo, pero más conocido como Casas Baratas. Es uno de los barrios primigenios de Burela que estéticamente conserva su carácter «enxebre» aunque el ambiente cambió notablemente con el paso de los años, al igual que en otros rincones tradicionales. Dos vecinas, de las más veteranas en un lugar que está a pie de playa, evocan recuerdos de su infancia y juventud sin haber abandonado nunca su vivienda. Primero, Alicia López Abad que suma 68 años «vivindo aquí. Nunca me fun de Burela». Su hogar está en la calle Ramón Basanta Ben. Hija de xovenses de Lago, primero su familia residió en A Rigueira y después en Cervo. «Meu pai, que despois andivo ao mar, traballando na época na vía do ferrocarril. Tiña que vir a Buerela andando ou unha bicicleta porque non había tanto medio de transporte como hai hoxe, só un autobús pola mañá que, se cadraba, ou o había ou o collías. Entón, meu pai solicitou unha casiña destas. Chamábanlles Casas Baratas porque tiñan bo prezo, valendo a nosa no ano 1956 42.000 pesetas. Fomos dez persoas vivindo aquí, en 53 metros cadrados, como unha minicasa ou miniapartamento pero ben distribuido». Recuerda cómo era la convivencia de tanta familia en un espacio limitado, porque desde que los hermanos empezaron a casar y marcharse y luego fallecieron sus padres, hace más de dos décadas, se ha adaptado a disfrutarla sin más compañía: «Como meus irmáns andaban todos ao mar nunca nos xuntabamos todos na casa, salvo polas festas de Burela e por navidades». A veces no era tan fácil coger el sueño porque en la habitación donde estaban cuatro varones, en dos camas gemelas, había algo de juerga nocturna, rememora Alicia López.

«Fomos dez persoas vivindo aquí, en 53 metros cadrados, como unha minicasa ou miniapartamento pero ben distribuido»

El barrio, con un centenar de viviendas, también fue evolucionando. Se atisba algo de nostalgia en sus recuerdos: «Antes era máis tranquilo. Cando eramos pequenos xogábamos no medio da carretera pois non había tantos coches como agora. Xogábamos ao globo, ás terraditas, á goma, ao marro, tamén eu ao fútbol cos pícaros. Ou nos sentábamos na porta das casas de todos os veciños, un día ías na de Sabina, outro día na doutra veciña, viñas comer e despois empezaban as novelas... E todo o mundo para dentro a ver Pájaro Espino. Perdeuse todo, porque tamén hai moitos veciños que xa non viñen aquí ou xa non están». «Recordo casa por casa quen viviu en cada unha delas. Alguha está revendida dúas, tres e catro veces», señala. El valor sentimental de estos inmuebles pesa más que el económico, y eso que alguna de tales viviendas apunta que se compró por 60.000 ya en la época de los euros y no de las pesetas. Tengamos en cuenta que los 42.000 de 1956 son 252 euros de hoy. «Revalorizáronse moito _apunta Alicia López_ e agora xa non hai ningunha para vender». «Eu non pago con cartos o valor sentimental que ten esta casa para min. Crieime aquí, foi onde vivín con meus pais e meus irmáns, a miña xuventude e toda a vida vivina aquí», subraya, señalando que con respecto a las necesidades presentes que tiene: «A casa está ben para min pero agora dúas habitacións sobrábanme. Onde durmía eu quitei os mobles e puxen un vestidor, un armario grande onde boto a roupa para planchar, onde me cambio. E ademáis teño detrás da casa cen metros de terra, un xardín». Y la playa, a un tiro de piedra.

Otra vecina, Esperanza Díaz López, también se presenta: «Son de Burela e vivín en Burela. Levo 59 anos no Baratillo. Despois da praia urbana a cuarta porta subindo á esquerda é a miña casa. Calle Ramón Basanta Ben. Vin no 1965. Nesa casa xa viviran antes dúas familias máis. Eramos catro, dúas fillas, o marido e máis eu». «Eu non quero un piso _añade_ que aquí non teño que pagar comunidade. E sempre fun feliz aquí, como se vive coas cousas que pasan na vida, grazas a Deus. Xa hai 12 anos que son viúva». Continúa: «O barrio sempre foi moi tranquilo e moi bo. Agora estou coa filla, cerca de onde nacín, ao lado do mar. Esta casa gústame porque a puxen ao meu gusto e por dentro fíxena de novo. Tiña tres habitacións pero quedeime con dúas, unha cociña púxena como habitación e unha sala pequeniña pequeniña fixen un salón máis grande, con outra das habitacións. Tirei por dentro todo e está totalmente distinta. Tiñamos un xardín diante da porta pero ao pasar a carretera quedamos sen el. Temos para atrás un pedazo de terreno e unha bodega. Antes labraba alí algo, máis ben cebolas, leitugas e tomates».

La cercanía de la playa urbana o O Portelo es algo que Esperanza agradece especialmente, sintiendo el salitre en su hogar: «Hai 20 metros para chegar ao mar dende a miña porta. Se se tira a caña dende a ventana xa cae no mar». «No verán _cuenta su hija Rita Alonso, cuya bisabuela montó en su día la primera pescadería en Burela_ vamos todos os días á praia porque a temos ao lado e a ela faille ben falar coas veciñas». «Está todos os días con 'a súa casa, a súa casa' porque ten que tela impecable. Miña nai ensina a casa a todo o mundo, ao que pasa pola acera e eu dígolle 'pero se non os coñeces de nada'», finalizan sonriendo.

---

---

---