Triple aniversario

BARBANZA

06 feb 2018 . Actualizado a las 05:00 h.

Estás traballando na viña. Vai frío e non se senten nin se ven os paxaros. Pensas que é o 2 de febreiro. Dende pequeno sabes que é a Candeloria, o día no que casan os paxaros. É un día luminoso: nunha data coma esta no 1882 naceu James Joyce en Dublín. E dentro de catro (hoxe para o lector) haberá 69 que viñeches ao mundo no Souto, lugar da aldea de San Martiño.

Un día 2 deste mes, en 1922, cando o escritor irlandés cumpría 40, chegou ás librerías o Ulises: «Dime la palabra, madre, la palabra que saben todos los hombres», musita Stephen, un dos personaxes principais da odisea joyceana, que transcorre un 16 de xuño de 1904.

Pero neste ano hai máis coincidencias. Nun mes de febreiro casaches coa túa nena. E a voda celebrouse nun día 10. E tamén coincidía coas festividades do entroido, coma neste 2018. Naquela data, cunha resaca monumental ao lombo, ao día seguinte fixestes as maletas, collestes o voso modesto Ibiza branco e puxéstesvos en marcha cara a Portugal. Parastes na localidade de Tui para trocar pesetas por escudos. Cruzastes a vella ponte de ferro. Logo de amosar os pasaportes no posto fronteirizo da garda republicana, entrastes no país veciño. Avanzabades sen ningún plan preestablecido.

Parabades en vilas e cidades e, cando caía a tarde, buscabades un hoteliño e descansabades. E así de continuo, sen reservas nin GPS, até chegar a Lisboa. A noite xa se botara enriba de vós cando descendiades pola avenida da Liberdade cara ao barrio de A Baixa. Aparcastes nun cornecho da praza do Rossío. Alí mesmo atopastes un pequeno pero acolledor hotel e quedastes tres días. «Que tempos aqueles!», pensas agora.

Ao día seguinte, camiñando cara á praza do Comercio, que está ao bordo do río Texo, nunha rúa do Chiado tropezastes coa estatua de Fernando Pessoa (1888-1935), xusto fronte á Brasileira, a cafetería que frecuentaba case todos os días o autor do Libro do desasosego. Entón, foi cando te preguntaches: «Cando petou Pessoa na xanela do teu sentimento?». Respondiches: «Sería sobre 1977 ou 1978».

Tremeches coma un xunco cando na librería Follas Novas colliches entre as mans o libriño da colección Visor titulado Poemas de Alberto Caeiro, un dos heterónimos do escritor lisboeta, e liches: «Eu nunca gardei rebanhos, / Mas é como se os gardasse. /Minha alma é como um pastor, /Conhece o vento e o sol/ E anda pola mao das Estaçôes...».

De volta para a casa, pasastes por unha pequena e marabillosa cidade: Sintra. E outra vez Pessoa chamou á túa porta. Ías ao volante do voso Ibiza branco e pareceuche que te cruzaras con Pessoa sentado ao volante do Chevrolette prestado cando volvía para Lisboa recitando: «...A esquerda o casebre ?sim, o casebre?, a beira da estrada. / A direita o campo aberto, com a lúa ao longe».

Cando veu o voso 25 aniversario de casados, baixastes novamente ata Lisboa. A intensa luz branca da capital lusa abriuche o cofre da lembranza e Pessoa reaparecéuseche rezando como benvida estes versos: «Nâo sou nada. /Nunca serei nada. Nâo posso querer ser nada. /Aparte isso, tenho em mim todos os sonhos do mundo».