Chove. Fóra o vento ronca coma un animal enfurecido. É tan forte que traspasa a roupa e humedece os ósos. Novoneyra, noso pequecho Lois, cando chovía soñaba nos altos cumes do Courel. Nós agora paseamos pola beira do río. Sobre a malla de prata vella que cobre a auga cae a tarde e ao mesmo tempo soñamos tamén. E mesmo esa brétema gris podía ser a tea que envolve os nosos soños. E soñamos que, co vento do sur que azouta as desmemoriadas costas dos nosos cantís, viñeran paxaros de canto moi grave. As gaivotas voan contra do vento. Hai ondas de cristas brancas. Nubes escuras cobren o ceo, e enchen de negrura a auga do mar. Sombras. Furia. Follas no aire. O brillo da luz atravesa a néboa.
Os intensos refachos da choiva viñeron despois do curto veranciño do Sanmartiño. Dende a beiramar, contemplamos unha inmensa chaira salgada sen aves. Había unha luz de prata vella cando soubemos que uns homes, uns mariñeiros, morreran afogados logo dun tremendo golpe de mar que os estrelou contra das rochas dos cabos do medo, do pánico que se estendeu pola terra. Todo isto ocorría mentres contemplabamos como descendía a luz invernal do crepúsculo da montaña sobre a corrente do río, que nos tiña hipnotizados, enfeitizados.
E deste xeito soñabamos coa vida elemental: fráxil coma a chalupiña de vimbios do amor, coma aquela onde deixaran a Moisés na canle do Nilo, unha pequena e nova vida visitaba a nosa humilde casa. Mirando para esa pequecha criaturiña albiscamos un lugar remoto, fermoso, solitario. Un lugar onde nunca antes estiveramos, mais co que si tiñamos soñado, sobre todo nas noites que escoitabamos e bailabamos novas e deliciosas cancións de amor.
A nova e delicada vida alenta no colo, entre as engurradas e fatigadas mans, da vella avoa, que aínda estando entre nós, xa ten un pé na cova. Pero renace e sorrí ao mirala. A criatura move os seus dediños, as súas perniñas e as mans. Abre e pecha os ollos. Estírase. Bracea na marea dos soños. Batuxa a nova vida no proceloso océano onde loita por saír a flote diante da vella morte. En silencio esfórzase por non afundirse nun mar ateigado de barquiños de papel.
Como asustada polas ondas dos soños, a criaturiña patexa un instante. Somos os vivos os que lle pechamos os ollos aos mortos, mais son estes os que abren os dos vivos. Cantaruxa levemente a vella avoa, que volve a sorrir mentres arrola a criatura, que volve mover as pernas e estira outra vez os braciños. E logo abre a boquiña e deixa escapar un hálito, como para saudar á vida que se está indo sen sentilo, mentres olla chea de tenrura e protexe á que acaba de vir ao mundo.
Fóra, calma. Logo da rabia do vento e da furia da choiva, desbocouse a corrente do río. Cantan os regatos e as fontes. As árbores quedaron núas e as follas fican esparexidas nos vieiros do parque, entre os que brilla a luz invernal da tarde. Mudos miramos a nosa nova criatura durmindo. Inmóbil, coma nun bálsamo. E logo escoitamos un leve suspiro, un suspiro coma o que lle escoitaramos xa fai un tempo á auga do río na encalmada que forma antes dos pasais centrais de Coroño. E nese mesmo momento tamén oímos un ruído de remos, coma cando camiñabamos pola praia fronte dun mar sen gamelas á vista.
E entre tanto miramos para a fráxil figura que espernexa no colo da súa vella avoa, lémbrome de vós, queridos compañeiros da aldea. E dígovos: a esta nosa (feliz ou infeliz) idade, aínda que sabemos que é máis ou menos enganosa, o que nos salva é que non nos teña abandonado a memoria. Grazas a ela, recordamos e sabemos que cando os cans ouveaban lastimosamente toda a noite ata quedaren afónicos, era porque alguén da nosa comunidade nos tiña deixado.