Próteses

Carlos H. Fernández Coto
Carlos H. Fernández Coto SECCIÓN ÁUREA

BARBANZA

Imaxe de arquivo dunhas obras de rehabilitación nunha vivenda.
Imaxe de arquivo dunhas obras de rehabilitación nunha vivenda. CARMELA QUEIJEIRO

24 sep 2024 . Actualizado a las 05:00 h.

A todo o mundo lle soa o que é unha prótese, esa peza artificial que se implanta no corpo humano cando algún elemento noso é inservible e non funciona. Aos edificios tamén se lles implantan próteses en puntos que deixan de funcionar, substituíndo a peza orixinal por outra similar de outro material.

Cando un edificio é abandonado e chove dentro, os seus ósos perden a seguridade e estabilidade e hai que cambialos por outros novos, tamén sucede cando hai espolios e rouban pezas orixinais. O problema é que moitas veces, por costume ou por mala praxe, substitúense todos os elementos de madeira por pezas de formigón totalmente novas e alleas á configuración arquitectónica: o que se coñece como «botarlle unhas placas de cemento a unha casa de pedra». É outro edificio, perdeu a alma, o sentir, a orixinalidade e a propia identidade para facer un edificio novo —sen selo—, nunha mala praxe que coñecemos como fachadismo.

Pura fachada, puro teatro, falseando a historia e pretendendo vivir nun edificio histórico con pezas actuais. Pérdense as escaleiras orixinais de madeira e fundición, pensadas en escala humana para máis usos que o de subir e baixar, para sentir, para recender. Pensamos que as novas placas cosen as paredes, cando o que fan é debilitalas e que perdan a súa condición isostática, flexible, resistente ao sismo. Por riba, intentamos facelo antigo poñéndolle pisos de madeira nova e pezas de baño imitando ao antigo. Non é antigo, é antagónico á súa época. Imaxinamos os edificios modernistas de Gaudí con elementos do século XXI? Este é un debate moi actual.