Foi xusto no arranque dun escuro novembro do 1965 (?) cando experimentei unha radical transformación espiritual. Como xa vos tiña dito, compañeiros, é necesario «morrer en vida» para devir «outro», coma moi ben se explica nos Evanxeos no tocante á «conversión» de Saulo tras caer do cabalo e golpear a cabeza contra a area do deserto. E foi tamén despois da noite na que atoparon morto a Madernán nunha cuneta nas Arrañadas, cerca do Seán. Así mesmo teño contado que trala caída dende un salgueiro nunha braña de Miñortos, un coro de voces aniñara na miña cabeza. E este coro regresou coa morte deste noso veciño.
Madernán era o alcume polo que se recoñecía a Manuel Dieste Romero, un home de Abanqueiro, simpático e parrandeiro, con quen nos riamos moito e ao que coñecía dende os anos da escola na nosa parroquia. Era irmán de don Perfecto, o cura adxunto de don Baldomar García Gesto, e que xa antes o fora con don Joaquín Picallo.
Segundo me contou o seu sobriño Antonio, ao seu tío puxéronlle o alcume os seus compañeiros de farra na taberna La Cueva de Boiro. E iso foi debido a que era membro dos Panchós, unha familia de moitas terras, parte das cales se ubicaban na agra de Madernán, cuxos terreos se estenden debaixo da de Xarmea paralelos ao curso do río Coroño, entre o piñeiral A Cansela, da familia Piñeiro Sampedro, e os pasais do mesmo nome que o da agra e que agora están debaixo da ponte da Autovía do Barbanza.
Pero volvamos á noite fatídica. Sairamos do colexio para pasar a ponte de Santos na casa. A véspera da festividade, xunto co compañeiro Jesús, viñemos nas bicicletas ata a vila. Pola noitiña, cando iamos xa de volta, topamos a Madernán á porta do bar Novo. Estaba algo «cargado». Camiñamos xuntos até a entrada da vella estrada de Abanqueiro. Cando demos a curva da horta de Pepa de Fontán, apareceu un coche polas nosas costas. Madernán xirouse e as luces cegárono. El foise contra o muro. Agarrámolo e logo endereitámolo. Acompañámolo pola costa de Marceliana e logo petou contra a muralla dos Banda o Río. Cruzamos a ponte do Breiro e seguimos con el até a subida de San, onde o deixamos só.
Ao día seguinte, fronte á entrada da igrexa de San Cristóbal, había curriños de xente falando baixiño. No atrio, acercouse o compañeiro Jesús e informoume do que pasaba. Non o podía crer. Facía poucas horas estivera con nós e agora ficaba morto.
Dentro do templo, coma nunha traxedia grega, reapareceu o meu coro de voces. Regresaba para me culpabilizar por telo abandonado no medio da escura e fría noite, cando estaba ebrio. Responsabilizábame da súa fatídica morte nunha cuneta ateigada de auga. Ademais advertíame de que tería que explicarme diante da Garda Civil, que seguramente nos chamaría ao cuartelillo, para tomarnos declaración, e tamén dos meus pais, alleos ao que ocorrera a noite anterior.
O coro torturoume até o solpor do día que volvemos ao colexio. Naquel intre xogabamos na parte traseira do edificio, onde estaban os comedores e a cociña. Naquela parte había unha especie de azotea valada con barras metálicas e un arame de rede (coma a dos capoeiros). O balón quedou aló arriba. Escalei e tireino ao chan. Mais ao descender, o valado bandeou cara ao baleiro. Pechei os ollos e só esperei o momento no que ía matarme contra o chan. Mais o arame resistiu e tróuxome de novo contra a parede. Agarreime e logo deixeime caer. As cordas do meu corazón pulsaban todas as veas, o estoupábame. Estaba cheo de medo, tremía. Esquecín a pelota e tapeime entre as mans unha cara que adiviñaba branca como a cera. Naquel mesmo instante, transformeime nun fervente católico practicante.