Vinte anos da primera web en galego da historia, obra dun filólogo coristanqués

Hai 20 anos, nunha pequena universidade do País de Gales (Reino Unido), a de Aberystwyth, ubicada á súa vez no pequeno pobo do mesmo nome (apenas 12.000 habitantes mirando cara o Atlántico), nacía a primeira páxina web en galego da historia. O seu creador foi un rapaz do lugar de Soutullo, parroquia de Erbecedo, municipio de Coristanco: Alfonso Xavier Canosa Rodríguez. Para bautizala, optou pola vía sinxela: as iniciais do seu nome (axc) e o ano de creación (94). O dominio era www.aber.ac.uk/~axc94.

Xa non existe, nin hai maneira de recuperar nada, nin o autor gardou nada. Tempo atrás, o responsable da área informática desta universidade, que xurdiu a finais do século XIX, confirmou que non había nada gardado daquela época, nin discos, nin memoria caché nin impresións, tras un cambio total dos seus servidores un tempo atrás. Pero os que daquela estaban detrás do arranque da web en Galicia si a lembran, e tamén a recoñecen. No libro Da periferia á rede, obra imprescindible para coñecer a arqueoloxía da Internet galega, xa se cita, aínda que se lle atribúe o ano 95, se cadra porque, en efecto, foi elaborada no curso 94-95, pero o propio Canosa confirmou que quedou pechada no último trimestre do ano 94. En todo caso, sempre existe o risco de atopar outros traballos.

O autor lembra aquela época dende Mongolia, onde imparte clases de inglés na Mongolia International University, en Ulán Bator, a capital do país. «Durante o curso 1994-95 traballei como investigador no proxecto Mercator Media, daquela con sé no departamento de Información e biblioteconomía na Universidade de Aberystwyth, País de Gales. Como complemento á actividade desenvolvida nese proxecto a universidade ofrecíanos unha serie de cursos formativos», explica o coristanqués.

Xustamente un deles trataba sobre a tecnoloxía aplicada á información, a linguaxe html e a web, daquela navegable aínda con Mosaic. O resultado do curso foi unha páxina html cunha listaxe de ligazóns aos daquela escasísimos recursos de interese galego, como un espazo sobre Milladoiro ou o Cesga. Yahoo empezaba naqueles anos e «levábase facer unha páxina persoal con links», sinala. Aí quedou o traballo, que nin ampliaría nin actualizaría posteriormente, xa que a deu por rematada cando finou o traballo. Un pequeno esqueletee de algo que aínda se estaba botando a andar e que non tiña nada que ver coa revolución que chegaría anos máis tarde. En Galicia, á súa volta traballaría unha temporada en Vieiros (verdadeiro portal integramente en galego, que naceu no 95) e Finisterrae. Algún que o coñece ben daquela época sinala que Canosa soubo prever o que viría despois, pero desvinculouse.

---

---

---