Augusto Pérez Alberti: «Non atopei sitio coma os Penedos de Pasarela e Traba»
VIMIANZO
GENTES DEL FINIS TERRAE | Catedrático de Xeografía Física, presentará este sábado en Pasarela, Vimianzo, o seu último traballo sobre esta «marabilla» de paisaxe. Promoven Semescom, Asociación de Veciños de Pasarela e SalvemoSOSPenedos
27 nov 2022 . Actualizado a las 20:31 h.O catedrático de Xeografía Física Augusto Pérez Alberti (Tortosa, 1947) presentará este sábado en Pasarela, Vimianzo (20.00, escola Labarta Pose) o seu último traballo referente aos Penedos. Novos datos para a interpretación das formas do Penedos de Pasarela e Traba, como el mesmo di, será «unha charla divulgativa», accesible a todo o público interesado. Promoven Semescom, Asociación de Veciños de Pasarela e Plataforma SalvemoSOSPenedos.
—Que nos trae desta volta?
—Quero presentar os resultados dunha análise diferente. O que fixera no estudo previo á declaración de Paisaxe Protexida dos Penedos [ano 2009] foi un inventario de formas, unha pequena introdución. Mais agora, aproveitando modelos dixitais de terreo de alta resolución, cartografei con detalle tanto as liñas de fractura que marcan un pouco o deseño das formas como o seu contorno, características... Un montón de experimentos, mapas de pendente, orientacións...
—E o resultado foi...
—Situei con GPS de precisión as figuras máis relevantes, unhas 93. Ao traballar con modelo dixital todas as formas, máis de 7.000, quedaron rexistradas, mais eu seleccionei as máis significativas. Evidentemente moitas delas xa coñecidas do traballo de Xosé María Lema e Roberto Mouzo, pero tamén algunha máis. Trátase, ademais, de amosar, por que unhas están nun sitio e outras noutro. As máis grandotas e redondeadas, no fondo dos vales, coincidindo con antigas fallas. Na sesión intentarei amosar o papel desa combinación de planos, horizontais e verticais, que ao longo de millóns de anos deu lugar a estas miles de formas que clasifico en zoomorfas, antropomorfas e multiformes. Como se formaron as rochas graníticas? Que idade teñen? Tamén diso falarei este sábado, cunha linguaxe o menos técnica posible, porque a idea é explicar a xénese para intentar entender por que este conxunto de formas singulares é realmente algo único a nivel internacional.
—Veno de contar no Congreso de Xeomorfoloxía de Coímbra, en Portugal. Sabían alí dos Penedos?
—Para este traballo revisei a biblioteca sobre granitos, e hai moitas zonas graníticas, incluso na Antártida, pero con esta variedade de formas tan peculiar non atopei sitio algún. Á entrada do congreso situamos un póster, con destacadas imaxes, para que todo o mundo soubese que existe un lugar chamado Pasarela e Traba... Na miña sección compartía dirección cun belga e un polaco, este último Piotr Migon, un dos grandes estudosos do granito a nivel mundial. Non coñecía os Penedos e quedou admirado das formas. Moita máis xente mo comentou, o atractivo da zona.
—Dixo en Coímbra que debera ser un lugar de Interese Xeolóxico.
—Debera, porque ata o momento non o é, pese a ser algo realmente único. Requiriría do tantas veces falado centro de interpretación, de algo máis de aproveitamento. A zona é unha pasada, dende Vilán a Laxe: dunas, coídos, a lagoa de Traba, estas formas... Penso que se propuxera como lugar de Interese Xeolóxico, máis segue sen selo. A miña idea é redactar un artigo formulando de novo a proposición.
—Explican dende a ciencia e o raciocinio a orixe dos Penedos, pero semella incrible crer na aparición espontánea desas figuras.
—Realmente algunhas parecen feitas a man, si [ri]. Pero non. Son procesos moi longos, de millóns de anos, inflúen as fracturas, o movementos das placas, o vento, a salitre... Temos unha gama de formas, xa digo, espectacular. A xente fala de La Pedriza (Manzanares) ou da Cidade Encantada de Cuenca, pero os Penedos son unha auténtica marabilla. Sempre me abraiaron. Non foron a miña liña de investigación prioritaria, pero dende o primeiro me interesaron e levo tempo traballando no tema, aínda que non sexa do que máis publicacións teña.
—Os Concellos de Vimianzo e Laxe sinalizaron rutas...
—Estamos nun lugar no que aínda hai xente reivindicando. Pero en Pedra Corneira, por exemplo, xa non queda nada. Os Concellos aquí, polo menos, si fixeron, si.
—Como é posible que aglutinen tantas vontades, que se conseguise paralizar un proxecto eólico e que, dende o 2009, se siga esperando polo plan de xestión?
—Parece que está en marcha, pero penso que segue sen haber unha vontade clara de aproveitamento. Un edificio grande, con persoal, suporía gastos, pero hoxe hai moitos outros sistemas para divulgar. Un pequeno centro de interpretación, automático, visual, unha aula á que ao visitante acceda cun código, cun control. Un lugar onde falarlle das rochas graníticas, da orixe, de como se formaron os Penedos... e que logo poidan facer a ruta. Ou ao revés. Ollo, que explicar algún penedo doado non é: por que a forma da aguia, do camelo ou da tartaruga? Ten o seu aquel.
—Por iso lle dicía antes que semella máis doado recorrer á imaxinación, ao misterio, á lenda...
—É que un pode ir simplemente a disfrutar de velos. Hai alí un campo de fotografía fermoso, un espazo para gozar dun paseo tranquilo. Non sei como sería por cuestión de propiedade, pero ao mellor tamén habería que potenciar especies autóctonas, ter en conta esa parte botánica.