Lúa Mosquetera: «Dáme moita ansiedade recitar, pero descubrín un público novo, que non me le, que só ven a escoitar»

Luz, a nai de Lúa Mosquetera (Miño, 1988), morreu un sábado de entroido, e, «naquel balbordo de silencios e de caras longas como de plastilina derretida», ela non foi quen de deixar de pensar no «enterro da sardiña». A comparsa doente dá nome á peza que pecha o seu terceiro poemario, Espíderman, 25 textos editados por Galaxia nos que, aínda revisando constantemente os seus privilexios, a combativa Lúa fai sitio ás lembranzas. Presenta hoxe en Ferrol na Central Librera e o vindeiro venres 14 en A Coruña, en Moito Conto. Ambos os días, ás sete da tarde.

—Quen é este «Espíderman»?

—Rescateino mesmo deste poema que pecha o libro e refírese a eses figurantes que hai ás veces na vida, a esa xente que non ten case empatía, que non sabe ver cos mesmos ollos ca nós. Lembro que despois de enterrar á miña nai, neses días primeiros de soidade, había xente disfrazada pola rúa. Se xa a realidade ofende cando perdes a alguén, imaxina no entroido... Representaba tan ben esa sensación de estar no mundo sen que nada tivera senso... O Espíderman é xusto esa figura que te critica, que che di que tes que seguir adiante. O concepto de superación da morte paréceme un concepto horroroso. Pódese lembrar e reivindicar a tristeza pola morte de alguén, e ser feliz igualmente cara adiante.

—Lúa feminista, Lúa transgresora. E, con todo, é este un conxunto de textos moi íntimos no que a súa nai está moi presente.

—Si, aínda que, sen eu pretendelo, sempre hai un hai un poso reivindicativo nos meus poemas, é certo que nos anteriores publicados estaba máis enfurecida. Neste libro centreime máis no sentimento familiar; de feito, dedícollo á miña nai. A súa figura é fundamental na miña vida e na miña obra: axudoume a pór en perspectiva as cousas, pero tamén a afondar en temas complexos que teñen que ver coa morte e coa maternidade, e grazas a escribir sobre ela evolucionou moito o que sentía con respecto á súa perda. Neste senso atópome moito cos lectores: o 80 % son mulleres, e a metade delas son mulleres orfas. Hai unha dor moi concreta, un lugar común para nós.

—A poesía «salva e protexe». A quen escribe ou a quen le?

—Vai nas dúas direccións. É autocoidado, pero tamén coidado para os demais. É un xénero especial, ten ese intre de curación inmediata, como a música, como unha canción. Salva a quen a escribe, que precisa sacalo fóra, e a quen o recibe, que precisa recibilo nun momento determinado.

—Din dende a editorial que acostuma vostede practicar o «spoken word». Que é isto?

—[Ri] É que odio os anglicismos. É a palabra falada de toda a vida, recitais que ás veces acompáñanse de música. Trátase de poñer a poesía ao alcance de calquera, é como ver un concerto de rap. Hai quen pensa que isto perverte o xénero, pero o que estamos facendo é volver ás orixes, antes non había papel, non se escribía a poesía. Esa dualidade, de modernidade e de volver á orixe, é fantástica. E é un pouco o que eu pretendo. Recito dunha maneira moi rítmica, sen ter eu idea de música, pero náceme ir cravada, a experiencia é completísima. A música expresa cousas que as palabras non poden. Coido que unilas é imprescindible.

—Gústalle máis escribir ou recitar?

—Teño un problema gordo con recitar. Non me dá vergoña, porque a vergoña xa a gastei, pero si moitísima ansiedade; pásoo fatal. Así e todo, cando empecei a recitar dinme conta de que hai moita xente á que non lle gusta coller un libro, pero si escoitar poesía. Descubrín un público novo: teño seguidores que non son lectores, que só veñen aos recitais. Encontrei que recitar era unha forma de levar a poesía a un sitio ao que antes non chegaba.

—Outra etiqueta que lle colgan: «Escritora das marxes».

—¡Non me gusta! Non a escollín eu e o certo é que ninguén quere estar nas marxes. Eu non quero ser unha escritora punk nin underground, eu quero saír nas coleccións principais. Ás veces romantizamos moitísimo as periferias artísticas, e non nos damos conta de que, home, está moi ben que se lles dea voz, pero ese papel de periferia é precisamente porque están fora, na marxe e en precariedade.

View this post on Instagram

A post shared by Lúa Mosquetera. (@mosquetera_)

—12 poemas. Como escolleu?

—Cando Galaxia me contactou, mandeilles un pequeno poemario en galego que escribira no confinamento. Dixéronme que había que revisar un par de poemas, e ofusqueime tanto que daquel primeiro feixe conservei tres pezas nada máis. As miñas favoritas —O enterro da sardiña, Manolo Escobar e Radio Taxi Betanzos— escribinas a propósito.

—Tira das redes para dar a coñecer a súa poesía, pero nelas, ademais de apoio, hai moito odio.

—Non recibo moito, pero o que chega é destrutivo, críticas relacionadas coas fotos que publico: dinme que teño miles de seguidores pola miña imaxe, que rebaixan o meu valor como artista... Non me afecta, relativizo, nada é o suficientemente importante. Retratan máis a quen as emite.

---

---