Atribúen a Chesterton, inesgotable veta de sentenzas lapidarias, un pensamento enchoupado de sarcasmo atlántico, tan próximo, por certo, á nosa enxebre retranca: cando un non ten nada mellor que facer, escribe as súas memorias, enxeñoso argumento que agocha unha impecable inferencia: as memorias son, sempre, fillas do aburrimento. Acaso por este xermolo trampulleiro, o subxénero memorias paréceme un peñazo na maior parte dos casos pois, penso, ningunha vida é tan absolutamente apaixonante ou suxestiva pata termar de seiscentas páxinas sen que decaia o ardor ou entusiasmo do lector. Porque entre o sincero convencemento de que as nosas batallitas poden ser de interese para alguén e o cultivo da vaidade o treito é, ai, ben curto. Imaxina vostede que, como fin de festa, o campechano, dende o seu apracible retiro saudí, se decida a agasallarnos coa recreación das súas travesuras con vedetes, empresarias boreais, regatas de finde en Sanxenxo e elefantes defuntos? Que fatiga, diría un andaluz.
Lembro, con todo, ter atopado esparexemento en certos volumes de memorias, algún deles do xénero catacumbático. Dos prelos de Planeta, que, como editorial, é aos libros de memorias como Danone aos iogures, saíron unhas memorias de José María de Areílza e logo outras de Santiago Carrillo, que, nos antípodas ideolóxicos, me retrotraeron aos días dourados da mocidade contribuíndo, ademais, a modelar a imaxe de homes cunha formación humana, unha estatura ética e un compromiso civil, a carón dos cales a política dos nosos días compón unha paisaxe máis ben patética. Acaso, pensando na infinita preguiza que me inspira a idea de escribir algún día unhas memorias, podería ser máis utilitario e, traizoando o meu apelido, empregarme de negro para redactarlle as memorias a, non sei, Susanna Griso, o Gran Wyoming ou Iván Ferreiro, memorias que serían, de certo, ben máis substanciosas que as miñas. E, por riba, metendo unha pasta no peto.
Namentres, tras máis de trinta anos editando libros na miña prezada universidade, esa sentenza, tamén de británica estirpe, de que o pasado é un país estranxeiro onde as cousas se fan doutro xeito vai cobrando cada vez máis sentido. Ao mellor, un día que estea aburrido me decido a contar como é (ou foi) ese país. Ora, non prometo nada.