Saín da casa e atopeime no relanzo coa muller que limpa o edificio. Pasaba a fregona ao pé da miña porta, concentrada en rematar o seu traballo. A esa mesma hora, os líderes da patronal rexeitaban nun comunicado a redución da xornada laboral, un banco agardaba obter 11.000 millóns de euros en ganancias, e a temperatura en Santiago achegábase aos 14 graos. Ao que me viu, a muller interrompeu o choio e espetoume a queimarroupa: «Se non cadramos, que pases un feliz Nadal». Deixoume fóra de xogo, confuso, sumido na primeira perplexidade da mañá. Onde vai que puxeron o turrón no supermercado, pero un desexo tan adiantado no tempo debía agochar algún tipo de ironía que non estaba sendo capaz de detectar. Lamentei a miña falta de reflexos para o diálogo enxeñoso, á altura de retrancas privilexiadas, e compensei a incapacidade forzando un sorriso. Ata que por fin engadiu: «O próximo sábado xa non veño, home. Xubílome». Sentín alivio. O alivio de comprender o que anunciara na primeira frase cun gancho á mandíbula. E tamén esa mestura de mágoa e ledicia que acompañan as despedidas da xente cuxa vida se separa de ti para ingresar en algo mellor. Durante case unha década, a traballadora da limpeza e mais eu mantivemos breves faladoiros en terra de ninguén —o relanzo, a escaleira—, onde en apenas un minuto podiamos tratar as consecuencias da caída dunha árbore no paseo do Sarela, a repunta do prezo do aceite, a multiplicación de niños de velutinas ou o pasamento de María Jiménez. Desexámonos saúde e sorte; para ela engadín un descanso venturoso. «Ben o merezo», respondeume con rotundidade. A razón comprimida en tres palabras. Xa me tarda atopala de novo pola cidade e saudala dende lonxe, constatando que camiña máis lixeira, medio voando. Propietaria de cada minuto da súa semana. Patroa da extensión enteira do seu tempo, a cabalo destes versos reconstituíntes de Louise Glück: «E a vida / volve encherse. / E finalmente / cada cousa / atopa o seu lugar». A esa mesma hora, cando nos despedimos, agardábanse ceos moi cubertos con probabilidade de chuvias para a última hora da tarde. Lamentei marchar sen paraugas.
Pouco despois, as grandes fortunas españolas seguían atesourando 140.000 millóns en paraísos fiscais e uns fondos voitre especulaban co prezo dos alugueiros. Destaco tamén que unha traballadora, no meu portal, escoitaba os violíns do futuro.