Volvín a Venecia. Son o suficientemente snob como para pronunciar esa frase, que me avergoña máis e me adorna, pero hai cousas, poucas, que unha fai máis para si mesma que para fóra, feitos íntimos que suceden no máis fondo, no máis profundo, que entran na materia mesma dos soños. Nin sequera un sabe o que soña, apenas podemos percibir cando algo abre as portas desas percepcións. Un bico, un atardecer, Venecia. Menos mal que nos queda Venecia. Non fai falta vir. Basta saber que está aí, como a existencia do amado basta para sentir que o mundo é un lugar menos hostil. Pero volvín, como Brodsky, pero sen poesía. Observar a beleza non ofrece talento, quizais consolo. Non sei onde paraba Brodsky nas tempadas que pasaba aquí, dezasete invernos que converteu en palabras nese libro fermoso que é Marca de agua.Non sei se pola ventana vía a lagoa ou o Gran Canal ou un patio traseiro onde crecía un tilo ou un castaño de indias. Todos os pasos na súa procura lévanme de novo ao camposanto de San Michele, o máis fermoso do mundo, onde é a estrela invitada, pero non menos importante que os cipreses ou os magnolios que levan séculos vixiando o sono dos mortos.
A ampliación do cemiterio diseñouna Chipperfield, ata alí non vou porque me chega con parar no espazo de terra de Ezra Pound. O nome do arquitecto faime pensar en C. Venecia provócame a mesma emoción, non sei se de pertenza ou de asombro inagotable, de eternidade e reinvención constante. Non recoñeces un sotoportego do mesmo modo que non recoñeces unha nube. Todos son iguais e todos son distintos, sempre inaprensibles, aínda que meu pai diga que só me queda bucear para coñecer a cidade desde abaixo, onde habitan os pilotes que a sosteñen, feitos tamén de árbores. Aquí son todos e cada un especie protexida. Imaxino o rexistro do concello onde está cada un co seu nome e o lugar onde brotou a semente. Conta Peggy Guggenheim nas súas Confesiones de una adicta al arte, que cando quixo facer un pavillón novo no xardín traseiro do seu pazo inacabado, só lle deixaron no espazo onde non crecían as árbores e alí seguen, erguidos como as torres dos campanarios e lixeiros como un móbil de Calder.