N on, o coche oficial no que o novo rei Filipe VI percorreu as rúas de Madrid non era o que Hitler lle regalou a Franco, como suxeriron algúns maliciosamente. Aquel era un Mercedes que tiña seis rodas precisamente porque estaba pensado para poder visitar a fronte, aínda que o propio Hitler non o empregaba para iso. Nunca se molestou en ir ver a Segunda Guerra Mundial e, como un televidente de hoxe, visionouna toda nunha sala de proxección. Franco si ía moito á fronte -era adicto á violencia- pero aquel Mercedes apenas puido utilizalo en público. Os coches oficiais son como proxectos políticos e cando Hitler se suicidou en Berlín Franco decidiu que era o momento de cambiar de escudería: de Mercedes pasouse a Cadillac e Rolls.
Aínda así, Franco gardoulle unha querenza secreta a aquel automóbil nazi e seguiuno utilizando discretamente para o seu lecer. Sobre todo, empregábao para ir de caza. Fixo poñer no interior una panoplia cun xogo de escopetas. O seu chofer daqueles anos contaba que nin sequera se tomaba a molestia de apearse. Cada vez que vía un coello ao lonxe simplemente baixaba o cristal e tiráballe en marcha desde esta plataforma hitleriana. Eran como disparos da Guerra Civil en tempo de desconto e a pólvora deixaba un cheiro a xofre no tapizado.
O coche no que Filipe VI percorreu as rúas de Madrid representa outra cara da historia daquel réxime: a dos seus esforzos por lexitimarse e as súas manías de grandeza. É un dos tres Phantom IV que o ditador lle comprou a Rolls Royce a finais da década de 1940. Eran dunha serie exclusiva dirixida a monarcas absolutos e, de feito, a casa británica so manufacturou dezaoito, porque os deseñadores, que sabían máis que os politólogos, sospeitaban que a Era da pompa e a circunstancia estaba tocando ao seu fin. A lista de compradores confirmou a hipótese: O rei Faisal II de Iraq, que encargou un, morreu asasinado; o Sha de Persia, que pediu outro, foi deposto.
O Phantom IV estaba pensado para proxectar unha imaxe de poder absoluto. Mesmo o Espírito do Éxtase, que é esa figuriña do radiador, está neste modelo humillada de xeonllos en vez de en pé, como unha Campaíña de Peter Pan castigada. As portas son enormes, case como as dun palacio, para que a testa coroada non teña que agacharse ao entrar. A Franco, en cambio, que era baixo de estatura, resultáballe difícil subirse a el. Dos seus tres Rolls, o que máis lle gustaba era o modelo descapotable. Ata que viu a Kennedy caer en Dallas e volveu prudentemente aos coches cubertos. Ao final, a última adquisición do seu parque automobilístico resultaría ser un camión militar: o Pegaso no que ía o seu féretro camiño do Valle de los Caídos. Seguíndoo detrás, moi de preto, lentamente, viña o Rolls Royce Phantom IV con don Juan Carlos dentro. Os coches son metáforas en movemento, fragmentos dun relato.
Vin pasar a comitiva real o xoves en Madrid mentres acompañaba a un equipo da BBC que cubría os actos da proclamación e, co vicio de divagar e centrarse no accesorio en vez de no importante, fixeime sobre todo neste coche e a súa semántica do poder. Pensado para desfilar -é dicir, para percorrer distancias longas á menor velocidade posible-, o motor está deseñado especificamente para ir moi a modo sen calarse, aínda que tamén dispón da potencia necesaria para saír pitando se as cousas se poñen mal. Fabricado a man na fundición de Belper por obreiros socialistas durante o Goberno laborista de Attle, é sólido como una locomotora. Pero a garantía advírteo claramente: se unha peza rompe, xa non hai máis recambios.