Hai case cento dez anos do afundimento do Titanic. O buque dos soños que navegaba desde Southampton ata New York naufragou na madrugada do 14 ao 15 de abril de 1912 cruzando as augas de Terranova. Desde entón, as dúas metades do barco descansan no fondo do mar. Tamén os restos humanos dos pasaxeiros e a tripulación. Calcúlase que foron arredor de 1.500 persoas as que perderon a vida, mais isto nunca poderemos sabelo con exactitude.
Os mariñeiros máis experimentados afirman que as augas de Terranova son as máis perigosas do mundo: clima subártico, temperaturas que poden descender en inverno ata -30 ºC e ondas impoñentes nunha extensión ateigada de icebergs. Falar do descubrimento de Terranova implica entrar no territorio da ambigüidade e do mito. Se ben é certo que desde o século XV existe documentación sobre numerosas expedicións portuguesas que partían cara ao Atlántico Norte na procura de illas ata entón descoñecidas, tan só existe un indicio que atribúe o descubrimento de Terranova ao navegante portugués João Vaz Corte-Real. Esa fonte é unha obra titulada Saudade, escrita no século XVI por Gaspar Frutuoso. Neste libro menciónase un lugar chamado Terra Nova do Bacalhau, que sería a actual Terranova, onde chegou o navegante portugués. Sexa certo ou non, este caladoiro extremo e salvaxe acumula importantes bancos de bacallau e fletán. Tamén é un acantilado de almas. No pasado foi un dos puntos estratéxicos para a caza de baleas. Alí naufragou o baleeiro San Juan no ano 1565, que partira desde Euskadi e nunca regresou á casa.
En Galicia sabemos ben que as traxedias que veñen do mar son especialmente dolorosas. A densidade desa pena abáfanos coma unha sombra colectiva de proporcións desoladoras. A desgraza convértese nun recordo que manca para sempre. Talvez por iso, cando visitamos algún punto da Costa da Morte pensamos inevitablemente nese océano cargado de chapapote, en Manfred Gnädinger, «O alemán de Camelle», que morreu de pena ao contemplar as augas tinguidas de negro; nos percebeiros que perden a vida nese mesmo mar que lles dá de comer. Velaí o paradoxo: o mar dá e o mar arrebata. O Villa de Pitanxo, un pesqueiro cunha tripulación de 24 mariñeiros, nunca máis volverá á casa. Naufragou en Terranova, ese inferno de xeo. De agora en diante, cada vez que alguén pronuncie a palabra Terranova evocaremos este naufraxio e tragaremos saliva. Unha das frases máis célebres que Herman Melville escribiu en Moby Dick di: «A loucura humana é a miúdo unha cousa astuta e felina. Cando pensas que fuxiu, quizais non fixo senón transfigurarse nalgunha forma silandeira e máis sutil». Iso é exactamente o que sinto que sucede coa morte no mar. Desde aquí, un abrazo sentido.