Designa o conxunto de países que no pasado foron colonias de España e Portugal e serve para diferencialos doutras nacións americanas cun pasado colonial asociado á cultura e historia de potencias europeas como Holanda, Francia e Gran Bretaña. Os países que forman esta comunidade son Arxentina, Bolivia, Brasil, Chile, Colombia, Costa Rica, Cuba, Ecuador, O Salvador, Guatemala, Honduras, México, Nicaragua, Panamá, Paraguai, Perú, Porto Rico, República Dominicana, Uruguai, Venezuela, e España e Portugal. Os países iberoamericanos reúnense anualmente, desde 1991, no Cume Iberoamericano de Xefes de Estado e de Goberno.
Gústame esa palabra porque creo que responde á realidade histórica. Vaiamos cara atrás no tempo: 1492, finais do século XV: o mundo occidental quere saír da escuridade medieval, florece o Renacemento, pero a terra segue a ter un límite : Finisterra, «o fin da terra coñecida». Mais alá esténdese a mar tenebrosa...
Os turcos pecharon o camiño do Mediterráneo cara ás illas das especias, tan valiosas como o ouro. Monarcas de Portugal e España sufragan expedicións para buscar un novo camiño: cara ao sur, ao longo da costa africana; ou navegando cara a occidente. Pero foron sufridos navegantes, homes de carne e óso, os que se lanzaron ao mar para loitar contra perigos reais e contra os medos e supersticións que os facían aínda máis temibles. Homes como os tres irmáns Pinzón, Vasco de Gama, Fernando de Magallanes, Juan Sebastián Elcano... Eles romperon límites e fixeron máis grande a terra coñecida. Foron os artífices dunha epopea que non ten parangón na historia da humanidade. E eses homes —¡que carafio!— eran ibéricos.