Segundo un cineasta co que traballei, as artistas estamos atrapadas no que el chama «o gato de Schroedinger do autónomo»: estar libre e ocupado ao mesmo tempo. Quizais por iso haxa tanta xente á que lle parece que vivimos do ar. Libres en horario de oficina, parece que non sentimos nin padecemos só porque ás flutuacións da bolsa nos tiren dun pé. O que pasa é que soubemos ocultar ben as habelencias que nos permiten sobrevivir. En primeiro lugar, para o concepto «ir tirando ata que paguen», inventamos a «maxia coa tarxeta de crédito». Iso no mellor dos casos, pois no peor —que non paguen e a tarxeta esmoreza sepultada no seu propio crédito— comparece a segunda destreza: esmolar comida ata que chega a terceira, isto é, traballar en algo tan distante da arte como mal pagado. E créanme: nin vivimos do ar, nin se escribe mellor sen durmir. Igual que o pobre gato, aturamos o experimento para non estragar o único mito que nos beneficia: que vivimos coma Deus.
Pero estamos sempre ocupados. Que esteamos presentes cando vostede non traballa non significa que compartamos desocupación. Todo o contrario: escribimos durante anos, grazas a saberes que leva lustros adquirir, esa novela que se le nunhas horas. Si, a xente cre que iso non é traballo, coma se calquera dos que nos relea os honorarios fose capaz de compor unha canción. Supoño que por iso a ninguén lle importa que o adianto electoral lévase por diante a tramitación dunha desas leis que dinamitaría o eterno parecido entre artistas e gato de Schroedinger: a Lei de Ensinanzas Artísticas. E, como corresponde á fatalidade tráxica que inventou en Grecia un dos nosos, ía aprobarse ao día seguinte da disolución das Cortes. Non esquezan recuperala se volve haber democracia.