Quería crer con todas as forzas que iamos aprender, que non nos volveriamos peixes no medio dun océano cunha memoria practicamente instantánea, que sairiamos da pandemia mellores. Pero nin os peixes teñen a memoria tan curta, nin nós aprendemos o esperado.
Mentres estabamos no centro do furacán, eu soñaba coa chegada dese día no que poderiamos pensar en pasado. Agora, pasados cinco anos, é inevitable non volver a vista atrás. De maneira individual, todo se mitigou, non foi tan duro. Claro que o virus non levou por diante ninguén próximo. Con todo... hai un momento que me segue poñendo a pel de galiña.
Mamá e papá foron ao médico porque lles doía o estómago. A diagnose foi covid, igualmente. Non os podiamos ver, nin tocar. E eu só lembro saír á farmacia e deixarlles na caixa do correo o paquete, ao regreso dun cribado.
Non falabamos con papá por teléfono porque lle custaba respirar. O máis que fixo foi achegarse á ventá para saudar as netas. A miña cabeza voou lonxe, trinta anos atrás, cando a cativada non entraba nos hospitais e eu tiven que dicirlle ola coa man ao meu avó, a quen intuía detrás dun saúdo moitos andares arriba.
Aquela distancia, pequena e insuperable, supuxo a reencarnación da impotencia. Como borrar esa sensación? É imposible. Pero, que foi dos que aplaudían? Onde están os sorrisos por bandeira? Desapareceu quen tendía unha man? Os que daban as grazas, os que preguntaban por ti... Ulos?
Quizais por iso non aprendemos, porque só reaccionamos se nos toca a nós.