
La Pedra da Auga está ubicada en la sierra de A Franqueira, un lugar habitado desde hace miles de años
16 mar 2025 . Actualizado a las 05:00 h.Hasta hace no tanto, una mala cosecha podía arruinar a una familia. «Era unha roda. Poñamos, por exemplo, que hai unha sequía e non se conseguen os alimentos que se esperaban. Sen eles, primeiro deixaban de comer os animais porque o pouco que se tiña ía aos fillos. No peor dos casos, os animais morrían e se perdían con eles o sustento familiar. Logo, todo ía a peor. Por iso, antes a xente non desexaba gañar a lotaría, o único que querían era un ano tranquilo no que o tempo acompañara», recuerda el historiador, David Gesteira. Cuando el pueblo miraba con temor al cielo, se buscaba ayuda rezando o con rituales que tenían su origen en aquellos primeras aldeas galaicas. Uno de estos lugares permanece aún en la memoria de muchos vecinos de As Neves e A Cañiza: «Recibe o nome da Pedra da Auga pola súa capacidade para facer que chova ou faga sol», explica Gesteira, que nació en A Cañiza y, ahora, es bibliotecario en As Neves.
La Pedra da Auga está ubicada en la sierra de A Franqueira, un lugar habitado desde hace miles de años. «Aquí hai un montón de patrimonio material. Temos mámoas, un lugar de romarías como A Cova da Virxe e ata neveiras que utilizaban os frades do antigo mosteiro. Por iso, non é casualidade que atopemos un lugar máxico coma este na serra», cuenta. La mayoría de los vecinos cuentan que las piedras tenían que estar colocadas de una manera determinada para que el ritual funcionara. Por ejemplo, «de necesitar bo tempo había que poñer a pedra mirando ao norte (dirección A Cañiza) e sobre outra que ten o nome de ‘silla'», cuenta David. Si se buscaba la lluvia había tres opciones: «podíase levar a pedra ata un regato próximo da parroquia de Batalláns, humedecela con auga ou oriéntala ao mar (desde A Franqueira se puede ver todo O Condado, parte de las islas Cíes y la ría de Vigo)». Una vez colocadas las piedras, también por la posterior cristianización del ritual de origen pagano, se debían rezar unos cuantos rosarios. «Parece sinxelo verdade?», dice David. «Non o era tanto. Só podían realizar este ritual con éxito unhas poucas persoas, xa que as pedras non respondían a todo o mundo».
Hoy, la Pedra da Auga se encuentra atravesada por un mojón que indica un camino. Se colocó en medio del lugar sobre el que se colocaba la piedra. «Hai fotos antigas que nos permiten saber como estaba colocada. Estas pedras que ves aquí (señala unas que rodean al mojón) tiñan que poñerse en circulo e cara arriba para poder pousar a Pedra da Auga enriba», cuenta David. El ritual de A Franqueira responde a una tradición bien asentada en Galicia que se conoce como «roghativas». Gesteira, que también creó el podcast Descifrando a Historia, también recuerda que se organizaron varias procesiones hasta la Pedra da Auga en tiempos de sequía. «Todo por tratar de cristianizar, como pasa en tantos lugares de Galicia, un ritual pagán que está moi asentado entre a poboación», cuenta. De hecho, en la piedra hay hoy varias cruces grabadas.