Ángel Fernández, patrón de 33 anos: «Cando enfermou meu pai e andaba á altura entendín o que é ir ao mar»

Patrón dunha embarcación de baixura -o Mariñeiro Dous, con porto base en Burela- aos seus 33 anos, Ángel Fernández Eiras é unha rara avis, do que tanto se fala e tan poucas veces se atopa: un exemplo de relevo xeracional no sector da pesca. E iso que na súa familia máis cercana no tempo apenas hai tradición pesqueira porque seus pais dedicáronse á agricultura e a gandería. E o mar tampouco foi a primeira opción de Ángel.

—Vostede comezou a traballar na construción.

—Ata os 19 anos, que foi cando quitei a libreta e comecei na pesca. O primeiro ano no que me dediquei á construción aínda se gañaban moitos cartos, pero en seguida se notou o baixón neste sector. Entón traballabas moito e tiñas un salario moi pobre. E daquela mirei para o mar, por unha cuestión económica. Coa preparación que eu tiña, na pesca conseguía un bo soldo, que no sector construtivo non sacaba nin de broma.

—Da súa familia máis cercana, nas últimas xeracións non había case mariñeiros.

—Un tío meu si que faenaba, foi toda a vida mariñeiro, e si que pola rama paterna si había tradición pesqueira, pero cando se xubilou do mar eu aínda era un neno, non teño case recordos nin tivo tempo de inculcarme demasiado. Igual se o vivise desde pequeno sería distinto, pero dedicarme á pesca foi un pouco por casualidade.

—Como sentou na casa que se dedicase á pesca, un oficio que socialmente non está prestixiado?

—Miña nai colleu o disgusto da súa vida, a muller. Faleceu hai dous anos e penso que aínda non asumira que os seus dous fillos se dedican a isto. Porque eu teño un irmán máis novo que agora tamén traballa nisto. Ao principio non o pasaba tan mal, porque eu comecei nun barco de baixura, pero cando andaba ao bonito non era prato de bo gusto.

—O da baixura e o da altura son oficios moi diferentes.

—Si, e iso que cambiou todo moitísimo. Aínda que son novo e falo de tempos recentes, é como a noite e o día. Os barcos agora teñen internet, comunícaste por whatsapp... Na baixura, haxa bo ou mal tempo, sexa a xornada positiva ou negativa, sabes que volves para a casa e que se acaban os problemas. Na altura, é algo continuo. É o mesmo un luns ca un domingo. Perdes a noción do tempo. Cando comezaba a campaña do bonito, desde verán ata setembro, non te enteras do paso do tempo. Chegas a terra, e hai cambios importantes: pasoulle algo a este veciño, ou faleceu este familiar... Cando volves tes as boas novas todas xuntas, pero tamén as malas. E parei principalmente por iso. Meu pai enfermou e a seguinte marea xa me custou moito ir.

—Como se levan esas situacións a tanta distancia?

—Se queda todo ben, ti saes cunha certa tranquilidade. Pero cando marchas pescar con algo que está mal... Cando te levantas pola mañá non pensas noutra cousa que en que te van chamar para comunicarche o peor, lonxe da túa familia. Por iso para min a altura foi un martirio, e decidín que, na medida do posible, non volvía. A xente dicíame que ir ao mar tiña de malo isto ou estoutro, pero eu non me din conta do que era de verdade ata que me pasou isto. Aí, vinlle a outra cara.

—Pensou en deixalo?

—Buf. Quítasme do mar e non sabería. Toda a familia da miña muller é mariñeira. É a nosa vida, máis ca o noso oficio. A miña filla ten catro anos e prefire ir ao muelle ver os barcos que ao parque, criouse así. O mar envólvete.

—Como se animou a emprender?

—Ao enfermar meu pai, quedara un ano coidando del na casa e tiña a idea de volver no barco onde xa faenara. Pero o patrón enfermou, e un ex compañeiro de traballo animoume a mercar unha lancha xuntos. Logo, deixouno aos catro meses. Vinme coa empresa recén falecido meu pai, ao pouco de nacer a miña filla e cunha casa comprada.

—Arrepíntese da decisión?

—Isto da pesca non vai ben. Non sei que vai pasar.

—Que é o que non funciona?

—Moitas cousas. Para empezar, o prezo do peixe é o mesmo que cando comecei a faenar. Alomenos en lonxa. As cotizacións que eu aprendía daquela para dicirlle á xente, son as mesmas 14 anos despois. Pero a vida sigue subindo. O congro que nos pescamos pódese vender a dous euros na lonxa, pero nunha pescadería, ao corte, sae a 13. Así non se pode. Nos meus inicios, funcionabamos á parte, o soldo mínimo eran 650 euros. Agora, os meus dous mariñeiros cobran o dobre. Pagas 1.000 euros de combustible... Quitar 6.000 euros ao mes para unha lancha pequena non é doado.

—O sector quéixase da burocracia.

—De verdade que parece que non queren que pesquemos. Pagas esta taxa, estoutra... Esíxenche unha formación que logo non son capaces de impartir. Volves do mar e as inspeccións amárgante, andas tensionado no traballo, con todo contado ao milímetro. Como vai querer ir a xente nova ao mar? É entendible. Vas papar mal tempo a Gran Sol para cobrar un soldo mínimo? Antes tiñas ese incentivo, sacrificábaste por un bo diñeiro. Pero iso xa é historia. Cando empecei na pesca, botei seis ou sete anos sendo o máis novo de Burela. Vén un mozo pescar e parece unha milagre.

---

---

---