En San Valentín, música de Golpes Bajos

Gonzalo Trasbach
Gonzalo Trasbach (IN)SOMNIUM

BARBANZA

matalobos

24 feb 2019 . Actualizado a las 05:00 h.

É San Valentín. Florecen os salgueiros e xa hai magnolias presumindo das súas fermosas flores. O patrón dos namorados caeu nun día luminoso, radiante. Estamos na metade de febreiro e xa case tocamos a primavera coa punta dos dedos. Baixo un espléndido sol, a herba brilla e medra. Dime, miña pequena dama, ¿aínda estás namorada de min? «Non o sei», respóndesme na mañá da efeméride. Antes de saír da casa, pregúntasme: «¿e ti, estás namorado de min?». E dígoche: ¿dubídalo, meu ben?, e douche un bico de despedida.

Cando regresas á casa, coméntoche se te lembras dunha canción de Golpes Bajos que hai tempo tantas veces tiñamos cantaruxado e bailado: Escenas olvidadas. «Agora mesmo non me dou conta» contestas e deseguido engades: «¿E logo por que?». Porque estiven pensando nunha frase da súa letra que di «no se ama a los sumisos, simplemente se les quiere» e entón díxenme para min «o meu amor, ámame ou só me quere». E retrúcasme: «Eu ámote e ademais quérote». Déixasme contento e, uns minutos despois, púxenme a escoitar a música do mítico conxunto vigués, aquela fantástica nave sonora que tiña como capitán a Germán Coppini (1961-2013) e como experimentados mariñeiros a Teo Cardalda, Pablo Novoa e Luis García, ese portento que aportaba uns baixos enfebrecidos coma en Estoy enfermo, inéditos no pop español daquela época.

E, de súpeto, decateime de que o único LP que publicaron na súa curta traxectoria vai cumprir para o vindeiro mes 35 anos: A Santa Compaña (Nuevos Medios, 1984), disco que, con motivo de tal celebración, acaba de reeditar o selo madrileño Larvin en formato vinilo, sen engadidos e sendo totalmente fiel ao orixinal. Antes deste testamento histórico da formación, que contén nove marabillosas cancións e que resisten formidablemente o paso do tempo, os de Vigo tiñan debutado cun Ep homónimo (1983), onde palpitaban pezas tan emocionantes como Malos tiempos para la lírica e No mires a los ojos de la gente, dúas xoias que marcaban o rumbo que a célula celeste pretendía seguir.

 Contemplado agora, 35 anos despois da súa aparición, A Santa Compaña ilustraba, dunha parte, esa romántica melancolía que sempre alentaba en Golpes Bajos e que Coppini tan ben sabía estampar nos relatos cotiáns que bosquexaba (concentrada en temas como Hazme un nueve, a fermosa Cena recalentada ou a crepuscular Hansel y Gretel, cargando a luz sobre os cornechos menos amables dos contos populares infantís). Pero, por outra banda, o grupo apostou por abrazar outros rexistros sonoros máis coloristas, cálidos e festeiros, onde os sons tropicais e os baixos funk obrigaban a Coppini a poñer a proba o seu potencial vocal e a súa inesquecíbel inflexión de gorxa, pois tiña que desdobrarse en dous personaxes dentro da mesma canción: en Escenas esquecidas ou na esmendrellante Colecciono moscas, entre outras.

 Ademais, coa súa desprexuizada portada (tan máxica como a que o malogrado Ceesepe (1958-20189, o ilustrador e pintor madrileño, deseñou para o Ep Golpes Bajos), onde aparecen os catro músicos retratados disfrazados de campesiñas, o álbum contén unha irresistible versión do clásico italiano Come prima e no que os vigueses tamén se achegan á mitoloxía galega (A Santa Compaña). Ao final dun sinuoso e marabilloso traxecto atópase unha das xemas do repertorio Golpes Bajos: Fiesta de los maniquíes, un dos seus temas máis recordados e que á vez é unha estupenda e atemporal crónica sobre a fauna que pulula polas festas nocturnas. Un ano máis tarde deste traballo, Golpes Bajos despediuse. Anunciaron a súa disolución ao mesmo tempo que nos legaban un precioso mini-LP Devocionario (1985), onde catalizaban con suma sensibilidade e elegancia os achados das anteriores gravacións, pero virando cara a paisaxes sónicas máis enigmáticas, porque eles sempre estaban «creando aureolas de fantasía», como dicían en Tendré que salir algún día.